POCITYF: Erfgoedbehoud basis voor energie-positieve steden

Het nieuwe Europese project POCITYF helpt historische steden zoals Alkmaar in de transitie naar energiepositieve wijken, met cultureel erfgoedbehoud.

Energiepositieve wijken mét respect voor historie

Het nieuwe EU-gefinancierde smart city-project POCITYF ondersteunt steden met een rijk cultureel verleden bij hun verduurzaming. Het project, dat op 9 oktober van start ging in Évora (Portugal), heeft als doel om historische stedelijke gebieden om te vormen tot gezonde, duurzame en energie-efficiënte leefomgevingen. Bij POCITYF staat erfgoedbehoud centraal.

New Energy Coalition is één van de 46 partners uit 13 landen die samenwerken aan dit project.

Positive Energy Districts als kern

Centraal in POCITYF staan de zogenaamde Positive Energy Blocks/Districts. Dit zijn groepen gebouwen die niet alleen zelf energie besparen, maar ook energie uitwisselen binnen hun omgeving en met het bredere energiesysteem. Op jaarbasis leveren deze wijken meer duurzame energie op dan ze verbruiken — ze hebben dus een positieve energiebalans.

Deze energiepositieve wijken worden binnen POCITYF gecombineerd met onder meer:

  1. Netflexibiliteit
  2. Elektrische mobiliteit
  3. Innovatieve ICT-technologieën
  4. Burgerparticipatie
  5. En dat alles zónder het karakter van cultureel en historisch waardevolle stadsdelen aan te tasten.

Focus op erfgoedgebieden

POCITYF is uniek vanwege de sterke focus op erfgoedgebieden. We pakken juridische en regelgevende obstakels aan die verduurzaming in beschermde gebieden nu nog belemmeren. Veel andere historische steden kunnen hier straks inspiratie uit putten.

- Projectcoördinator POCITYF João Maciel (EDP LABELEC)

Lighthouse steden: Évora en Alkmaar

De uitvoering van het project vindt plaats in twee leidende steden, de zogeheten Lighthouse Cities:

  • Évora (Portugal)
  • Alkmaar (Nederland)

Daarnaast doen zes Fellow Cities mee die de oplossingen willen repliceren: Granada (Spanje), Bari (Italië), Celje (Slovenië), Újpest (Hongarije), Ioannina (Griekenland) en Hvidovre (Denemarken).

Vier energietransitiepijlers

De oplossingen worden toegepast in vier zogeheten Energy Transition Tracks:

  1. Innovatieve oplossingen voor energiepositieve gebouwen en districten
  2. Peer-to-peer energiemanagement en opslag voor netflexibiliteit
  3. Integratie van e-mobiliteit in slimme netten en stadsplanning
  4. Burgergedreven innovatie bij slimme stadsontwikkeling

Deze aanpak voegt lagen van “slimheid” toe aan bestaande stedelijke infrastructuren, technologieën en diensten. Zo ontstaan nieuwe mogelijkheden om steden veiliger, groener en responsiever te maken voor hun bewoners en ondernemers.

Alkmaar: erfgoed én innovatie

Alkmaar is niet alleen een stad met een rijk historisch erfgoed, maar ook modern en ondernemend. Door samenwerking met Europese en lokale partners versnellen we innovaties op het gebied van energiepositieve toepassingen.

- Peter van den Dries, programmamanager van de Gemeente Alkmaar

Demonstratie en opschaling

Binnen het project demonstreren Alkmaar en Évora toepassingen zoals:

  1. Hoogwaardige isolatie
  2. Energieopwekking via innovatieve zonnepanelen
  3. De ontwikkeling van microgrids en smart grids
  4. Slimme verwarmingssystemen

Op basis van de resultaten ontwikkelen we schaalbare aanpakken en financieringsmodellen die inzetbaar zijn in heel Europa. We nemen ook lessen mee uit het MAKING CITY-project in Groningen om onze impact te vergroten.

- Mark de la Vieter, Teammanager Innovation and expert Energiehubs New Energy Coalition