Wind meets Gas 2025 vanuit deskundigenperspectief

Deze maand organiseerde New Energy Coalition de negende editie van Wind Meets Gas. Dit jaarlijkse congres brengt bedrijven, overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties samen om de toekomst van ons energiesysteem te bespreken.

De editie van 2025 stond in het teken van “Securing Economy and Energy in the North Sea Region”. Het programma richtte zich op de balans tussen duurzaamheid, energiezekerheid en betaalbaarheid in een veranderend geopolitiek landschap. In dit artikel deel ik mijn persoonlijke bevindingen van de eerste dag van Wind meets Gas.

Waar energie, water en voedsel elkaar raken

De toon van de dag werd gezet door generaal b.d. Tom Middendorp, met zijn keynote “Reshaping the Geopolitics of Energy”. Hij benadrukte de samenhang tussen energie-, water- en voedselschaarste en de conflicten die daaruit voortkomen, mede als gevolg van klimaatverandering. Middendorp sprak vanuit persoonlijke ervaring in landen als Mali, Irak, Somalië en Afghanistan, waar hij de directe gevolgen van deze schaarste heeft gezien.

Ik vond dit een interessante observatie, omdat het laat zien hoe verschillende mondiale problemen met elkaar verweven zijn. Zijn analyse maakt duidelijk dat het oplossen van internationale conflicten vaak begint bij het zekerstellen van basisbehoeften en klimaatadaptatie, zodat samenlevingen beter bestand zijn tegen droogte, misoogsten en energiegebrek. Wat in Nederland vanzelfsprekend lijkt, vormt elders juist de kern van instabiliteit, criminaliteit, terrorisme en oorlog.

Energie als geopolitiek machtsmiddel

De volgende bijdrage, van Agnia Grigas, Senior Analist bij de Atlantic Council, sloot hier op aan. Zij schetste hoe de wereld steeds meer wordt gevormd door de tegenstelling tussen democratieën en autocratische regimes, en hoe energie daarin een strategisch machtsmiddel is geworden. Volgens haar zorgen deze spanningen ervoor dat de energietransitie langer zal duren, omdat landen hun energiezekerheid en handelsrelaties herzien.

Ik vond dit een scherp en realistisch perspectief, maar zou hier graag een nuance aan toevoegen. Juist door de huidige geopolitieke spanningen is de noodzaak om weerbaar en onafhankelijk van autocratische (fossiele) staten te worden groter dan ooit. In plaats van vertraging kan deze druk ook leiden tot een versnelling van de transitie, doordat Europa bewuster inzet op eigen duurzame productie en energie-autonomie.

Amerikaanse onrust

Haar verhaal vormde een treffende inleiding op de bijdrage van Jonathan Elkind, Senior Research Scholar aan het Center on Global Energy Policy van Columbia University. Hij ging in op de veranderde positie van de Verenigde Staten in het mondiale klimaatbeleid. Volgens hem is het aanpakken van klimaatverandering sinds de Trump-administratie niet langer de hoogste prioriteit van de VS. Toch benadrukte hij dat Europa zich hierdoor niet moet laten afleiden. Zoals hij het zelf verwoordde: “Don’t get distracted by the craziness – there’s plenty of it.”

Zijn boodschap was helder: ondanks politieke instabiliteit aan de andere kant van de oceaan moet Europa koersvast blijven en blijven investeren in duurzame energie en internationale samenwerking.

Het belang van de Noordzee

Daarna volgde Elisabet Babic, President van de North Sea Commission, die de blik verschoof naar de Noordzee regio. Ze wees erop dat ongeveer 200 miljoen Europeanen dicht bij de kust wonen. De Noordzee en aangrenzende wateren zullen een cruciale rol spelen in energieproductie en handel. Ze onderstreepte het belang van grens overstijgende samenwerking en zorgvuldige ruimtelijke planning om de energietransitie te combineren met economische ontwikkeling en bescherming van het mariene ecosysteem.

Europese samenwerking

De ochtendsessies werden afgesloten door Louise van Schaik, Head of EU & Global Affairs bij het Clingendael Institute. Zij gaf een regionaal perspectief op het energy trilemma: hoe Europa de juiste balans kan vinden tussen betaalbaarheid, energiezekerheid en duurzaamheid. Van Schaik wees erop dat deze drie pijlers steeds vaker onder druk staan door geopolitieke spanningen en stijgende kosten. Juist daarom is het versterken van Europese samenwerking en strategische autonomie essentieel om minder afhankelijk te worden van instabiele of autocratische energiepartners.

Ik vond het ochtendprogramma erg interessant. Het werd opnieuw duidelijk dat de wereld voor grote geopolitieke en economische uitdagingen staat. De energietransitie vraagt niet alleen om innovatie, maar ook om samenwerking en strategische keuzes.

Juist nu is het van belang dat Europa zich verenigt en actief zoekt naar manieren om minder afhankelijk van autocratische regimes en kwetsbare grondstoffenketens te worden.

Kansen voor de industrie

In de middag woonde ik een van de deelsessie “Ports at the Helm of Europe’s Hydrogen Future” bij. Deze sessie richtte zich op de rol van havens als spil in de toekomstige waterstofeconomie. Havens zijn niet langer alleen logistieke knooppunten, maar ontwikkelen zich tot strategische energiehubs waar productie, import en distributie van duurzame waterstof samenkomen.

Daarna sloten we de dag af met keynotes van Jan Vos,  voorzitter van NedZero en Arnaud Wyers, Renewable Explorer bij Total Energies en een paneldiscussie over het investeringsperspectief en kansen voor de industrie in de waterstof- en offshore sector.

Op naar de 10de editie!

Vanuit New Energy Coalition willen wij een concrete bijdrage leveren aan de innovaties en strategische keuzes die genomen moeten worden. Als verbindende factor tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden richten wij ons op het versnellen van de energietransitie en het versterken van de duurzame economie in de Noordzeeregio. Wij verbinden partijen over sector- en landsgrenzen heen, stimuleren innovatie via onderzoek en pilots, en ondersteunen beleidsmakers met kennis en praktijkervaring.

Op die manier dragen wij bij aan een toekomstbestendig energiesysteem dat niet alleen duurzaam en betaalbaar is, maar ook de strategische autonomie van Europa versterkt.

Volgend jaar staat de tiende editie van Wind meets Gas op de agenda. Hopelijk kunnen we dan terugblikken op tastbare stappen die Europa heeft gezet richting een koers van meer strategische autonomie en vooruitkijken naar hoe we die lijn verder kunnen versterken.

Over Wind meets Gas

Wind meets Gas brengt jaarlijks meer dan 500 internationale professionals uit de energie-industrie, overheid en academische wereld samen om de nieuwste ontwikkelingen te bespreken en kennis uit te delen over waterstof en offshore energie. Daarnaast krijg je de kans om nieuwe zakelijke kansen te creëren tijdens een-op-een matchmaking sessies met de andere deelnemers en tijdens een exclusief netwerkdiner. Op vrijdag nodigen we de jongere generatie uit om mee te discussiëren.