Vijf jaar Regio Deal: Kop van Noord-Holland viert successen tijdens slotevent

Waterstof, maritieme technologieën en human capital

De regio deal, die in 2018 van start ging met een subsidie van vijf miljoen euro van het Rijk en eenzelfde cofinanciering vanuit de regio, heeft geresulteerd in significante vooruitgang op de drie gestelde themalijnen: waterstofeconomie, maritieme technologieën en human capital.

Tijdens het slotevenement op 16 oktober j.l. werd bij METIP in de haven van Den Helder stilgestaan bij de behaalde resultaten en de stappen die nodig zijn om de toekomstvisie van de regio te realiseren. Mark Boeree trapte de bijeenkomst af, waarna sprekers als Robert Lever, wethouder van Hollands Kroon en gedeputeerde Esther Rommel het belang van de Regio Deal benadrukten. Gedeputeerde Rommel stelde: “We gaan vandaag terug in de tijd, maar vooral de toekomst staat centraal.”

Volgens Natalie Burgers, Programmadirecteur Regio Deals bij het Ministerie van BZK, is het essentieel dat regio’s zelf regie voeren over hun ontwikkeling: “Belangrijk is om vanuit het Rijk te kijken wat de regio van binnenuit nodig heeft. De kracht van onderop is ongekend groot.”

Noord-Holland groeit uit tot waterstofregio

Met behulp van de Regio Deal is de waterstofeconomie in Noord-Holland in een stroomversnelling gekomen. De regio kreeg in 2023 de officiële Europese erkenning als Hydrogen Valley en werd uitgeroepen tot Hydrogen Valley of the Year. Den Helder fungeert als epicentrum van deze ontwikkeling, in grote mate vanwege de strategische ligging aan de Noordzee en de aanstaande aanlanding van offshore energie.

Onder aanvoering van New Energy Coalition en Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord zijn binnen de Regio Deal tientallen projecten gestart die de basis vormen van de nieuwe waterstofeconomie in de Kop van Noord-Holland. Zo bereidt H2 Gateway de bouw van een blauwe waterstoffabriek op het voormalige NAM-terrein in Den Helder voor en wordt in de Wieringermeer getest met een windturbine die direct waterstof produceert. Ook projecten als H2-Maritiem Den Helder, gericht op de technische en commerciële validatie en demonstratie van waterstofinnovaties in de maritieme sector, Cryogene Innovatie, om gasvormige waterstof om te zetten in vloeibare vorm om transport en opslag efficiënter te maken en de verduurzaming van walstroomvoorzieningen in de haven dragen bij aan ontwikkeling van een duurzaam waterstof ecosysteem voor maritieme en industriële toepassingen.

Daarnaast werd er vanuit de Regio Deal onderzoek gedaan naar een waterstofbunkerfaciliteit in Den Helder en werden initiatieven voor waterstof in de agro-logistiek en de bollensector geïnitieerd. Zo onderzoekt Loonbedrijf Sturm Jacobs hoe machines die momenteel op diesel draaien vervangen kunnen worden door waterstof-aangedreven voertuigen. Met behulp van financiering vanuit de regio deal kon het loonbedrijf investeren in een waterstof aggregaat. Deze aggregaat zal ingezet worden voor toepassingen waar nu dieselgeneratoren worden ingezet, waardoor de CO₂-uitstoot aanzienlijk kan worden verlaagd.

De luchtvaartsector in de regio zet eveneens stappen. Gerrie Mosch van Cryoworld licht de voortgang toe in de testfase van vliegtuigen op waterstof, waarbij uitdagingen op het gebied van energieopslag en -distributie voor het eerst worden opgelost. Projecten zoals H2Fly benutten de hoge energiedichtheid van vloeibare waterstof voor toekomstige langeafstandsvluchten.

De financiering vanuit de regio deal heeft ook het H2Kenniscafé mogelijk gemaakt dat georganiseerd wordt door Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en New Energy Coalition. Het H2Kenniscafé fungeert als platform voor kennisuitwisseling over waterstof binnen de regio. Van productie, tot opslag en het stroomlijnen van het verlenen van vergunningen, door de triple helix tijdens de bijeenkomsten te verbinden heeft het H2Kenniscafé de ontwikkeling van de waterstofeconomie in de Kop van Noord-Holland aanzienlijk versneld.

Frank Bransen, programmamanager Waterstofeconomie bij de Regio Deal, blikt terug:
“Het heeft ongeveer twintig jaar geduurd voordat windenergie een volwaardige plek kreeg in ons energiesysteem. Ook de integratie van waterstof vraagt tijd, visie en doorzettingsvermogen. Dankzij de Regio Deal hebben we in de afgelopen vijf jaar enorme stappen gezet, van onderzoek en innovatie naar echte projecten die zichtbaar resultaat opleveren. Laten we dit momentum vasthouden en samen verder bouwen aan een duurzame en sterke regio.”

Technologische innovaties versterken het maritieme cluster

Het maritiem cluster heeft de afgelopen vijf jaar een sterke technologische impuls gekregen. Innovaties zoals de slimme boordcomputer van AyeAye, die meetinstrumenten in realtime omzet naar simulaties en voorspellingen doet met behulp van AI en diverse drone-initiatieven, veelal met een focus op ondersteuning van offshore activiteiten, laten zien hoe nieuwe technologieën het maritieme werkveld transformeren. Ook het SimCenMar, het simulatiecentrum voor Defensie, draagt bij aan geavanceerde training en operationele voorbereiding van de marine.

Paul Verbruggen reflecteerde: “Wat ik vijf jaar geleden nog niet wist, is hoe snel de ontwikkeling van nieuwe technologieën zou gaan.”

Ontwikkeling en behoud van kennis als drijvende kracht achter regionale innovatie

Mark Boeree onderstreept dat de ontwikkeling van de waterstofeconomie en maritieme technologieën enorm afhankelijk is van de expertise en vaardigheden van mensen. Door initiatieven zoals het Techpark en de Post-HBO opleiding Energietransitie wordt jong talent voorbereid op een loopbaan in de maritieme sector en de waterstofeconomie. Het doel is de regionale arbeidsmarkt te versterken en de verbinding tussen onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven te verbeteren.

Gevierde successen, onverminderde ambities

Esther Rommel sluit af: “Wat voorop staat, is dat er in de Kop van Noord-Holland vooral dingen gedaan zijn, niet alleen bedacht. Dankzij de Regio Deal is er een stevige basis gelegd voor een sterke technologische sector en een economisch vitale, leefbare regio.”

De huidige Regio Deal in de Kop van Noord-Holland is verlengd tot eind 2026 om de lopende initiatieven verder te ondersteunen. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan de nieuwe Regio Deal NHN, die het werkgebied uitbreidt naar heel Noord-Holland Noord en met de programmalijnen Beter Leren, Beter Leven en Beter Werken de verbinding legt tussen onderwijs, arbeidsmarkt, leefomgeving, economische ontwikkeling en energie. De uitkomst van de aanvraagprocedure, die loopt tot 1 november, bepaalt welke projecten straks steun ontvangen. Duidelijk is dat Noord-Holland Noord, voortbouwend op de behaalde successen in de Kop, met deze scope inzet op projecten die elkaar versterken en een concrete bijdrage leveren aan de brede welvaart in de regio.

Kijk voor alle resultaten en een overzicht van de initiatieven van de Regio Deal Kop van Noord-Holland op kopregio.nl.