Regionale industrie waar je (E)U tegen zegt!

Tijdens New Energy Forum namen drie sprekers met elk een eigen perspectief (EU, nationaal, regionaal) deel aan een scherp debat over de positie van de Nederlandse en Noord-Nederlandse industrie binnen de Europese transitie. Onder leiding van Marcel Koenis (Entrance, Hanzehogeschool) en Anna Gimbrère, gingen Johannes Bollen (TNO), Kees Vendrik (Nationaal Klimaat Platform) en Patrick Brouns (industrieadviseur, ex-gedeputeerde Groningen) met elkaar in gesprek over hoe we de kansen vanuit het EU-industriebeleid kunnen benutten – of juist mislopen.

Impact op de regio

De sessie liet zien dat Noord-Nederland een duidelijke rol kan spelen in de Europese industriële transitie – mits de regio zich actiever organiseert en positioneert. Het gebied beschikt over de juiste schaal en kennisclusters om als proeftuin te fungeren voor oplossingen rond netcongestie, waterstof en industriële verduurzaming.

Kritisch: zonder betaalbare energie en heldere beleidskeuzes blijft duurzame industrie een papieren werkelijkheid. De oproep aan overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen is helder: maak werk van eerlijke voorwaarden, regionale samenwerking en toekomstbestendige investeringen – en doe dat nú.

Inzichten en conclusies

1. Een gelijk speelveld voor energieprijzen is cruciaal
   De prijs van elektriciteit in Nederland ligt significant hoger dan in buurlanden als Duitsland, België en Frankrijk. Dit ondermijnt de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie. De overheid moet hier actief op sturen, werd door de sprekers onderstreept.
2. Europa heeft het voortouw, nu nog de middelen
   Europa loopt wereldwijd voorop in klimaatambities, maar moet ook leidend worden in de energie- en grondstoffentransitie voor de industrie. Alleen dan blijven we mondiaal concurrerend. Daarvoor is Europese regie én nationale vertaling nodig.
3. Noord-Nederland moet zich beter positioneren binnen de EU-industrieagenda
   Hoewel er hernieuwde aandacht is voor centrale opwekking (bijvoorbeeld via kernenergie), vinden die investeringen vaak elders plaats. Noord-Nederland moet zich beter organiseren en profileren om mee te kunnen doen in de Clean Industrial Deal van de EU – en investeringen naar de regio te trekken.
4. Waterstof is essentieel, maar betaalbaarheid is een knelpunt
   Groene waterstof is vooralsnog te duur om breed in te zetten als industriële energiedrager. Daarom moet ook blauwe waterstof worden meegenomen in de transitiestrategie, met oog voor haalbaarheid op de korte termijn.
5. Besparen blijft een onderbelichte, maar essentiële pijler
   Naast netverzwaring en infrastructuurinvesteringen, is energiebesparing een ondergewaardeerde maar noodzakelijke strategie. De EU-richtlijn stelt bijvoorbeeld dat kantoren in 2040 nog maar 70 kWh per m² mogen verbruiken. Dat vraagt nú om actie van overheden, bedrijven en vastgoedbeheerders.

Deze sessie werd georganiseerd door Entrance – Centre of Expertise Energy (Hanzehogeschool) in het kader van de Jean Monnet-leerstoel voor Duurzame EU-economie, mede gefinancierd door de Europese Commissie.

Over New Energy Forum

Het New Energy Forum is hét festival voor (aankomende) mobiliteits- en energieprofessionals en iedereen die zich bezighoudt met een leefbare toekomst. Het is een jaarlijks initiatief van ons (New Energy Coalition), Entrance, Hanze & Hive Mobiltiy op de proeftuin Entrance op Zernike Campus Groningen. Tijdens het festival wordt ook de Entrace Award uitgereikt: dé prijs voor baanbrekers in de energietransitie.

Op 19 juni 2025 was Groningen opnieuw het bruisende middelpunt van de energie- en mobiliteitstransitie tijdens het New Energy Forum. Dit unieke event, dat inmiddels vijf succesvolle edities kent, is veel meer dan een traditioneel congres. Het is het méést eigenzinnige energiefestival van Noord-Nederland en is uniek in haar vorm door combinatie van inhoud, ontmoeting en beleving met deze editie als. Deze editie stond volledig in het teken van aanpakkers en DOEN!ers – dé plek waar actie centraal staat. Ruim 1.700 bezoekers kwamen samen op proefterrein Entrance.